4 نکته برای تیز کردن صحیح الکترودهای جوش TIG (تیگ)                

۴ نکته مهم برای تیز کردن صحیح الکترودهای جوشکاری TIG (تیگ)

الکترودهای تنگستن یکی از مهم‌ترین اجزای فرآیند جوشکاری TIG هستند. این الکترودها، بدون مصرف شدن در فرآیند، قوس الکتریکی را تولید و هدایت می‌کنند. اما نکته‌ای که بسیاری از جوشکاران حرفه‌ای و حتی برخی کاربران صنعتی به آن کم‌توجهی می‌کنند، شیوه صحیح تیز کردن الکترود تنگستن است.

در این مقاله، ۴ نکته کلیدی برای تیز کردن الکترودهای تنگستن را بررسی می‌کنیم که رعایت آن‌ها می‌تواند کیفیت جوشکاری TIG شما را به شکل چشمگیری افزایش دهد.

الکترود تنگستن چیست و چرا تیز کردن آن مهم است؟

الکترودهای تنگستن (Tungsten Electrodes) در جوشکاری قوس الکتریکی با گاز بی‌اثر یا همان TIG Welding و نیز در فرآیند جوشکاری پلاسما (Plasma Arc Welding) استفاده می‌شوند. دلیل اصلی استفاده از تنگستن این است که این فلز می‌تواند دماهای بسیار بالا (تا بیش از ۳۴۰۰ درجه سانتی‌گراد) را بدون ذوب شدن تحمل کند.

نکته اینجاست: حتی بهترین دستگاه جوش TIG هم بدون یک الکترود به‌درستی تیز شده، نمی‌تواند جوش باکیفیت ایجاد کند. شکل نوک الکترود تأثیر مستقیمی بر شکل قوس، عمق نفوذ و تمرکز حرارت دارد.

✅ نکته اول: از نوک الکترودهای فرسوده یا شکسته استفاده نکنید

در الکترودهای تنگستن قدیمی، به‌ویژه آن‌هایی که نوک‌شان در اثر جوشکاری یا برخورد مکانیکی آسیب دیده، ممکن است ترک‌های سطحی یا شکستگی‌های میکروسکوپی ایجاد شده باشد. این ترک‌ها معمولاً در مرز دانه‌های فلزی شکل می‌گیرند و با چشم غیرمسلح ممکن است قابل مشاهده نباشند.

وقتی چنین الکترودی را تیز می‌کنید، نوک آن تحت فشار قرار می‌گیرد و ممکن است درست مانند نوک مداد در هنگام تراش، دچار ترک‌خوردگی یا خرد شدن شود. در نتیجه، ذرات ناخواسته وارد حوضچه مذاب می‌شوند و کیفیت جوش را کاهش می‌دهند.

🟡 نکته کاربردی: برای تیز کردن الکترود، همیشه از الکترود سالم و تمیز استفاده کنید و فشار دست یا دستگاه را بسیار ملایم تنظیم کنید تا مرز دانه فلز آسیب نبیند.

✅ نکته دوم: هرگز با دست آزاد الکترود را تیز نکنید

یکی از اشتباهات رایج در جوشکاری TIG، تیز کردن دستی الکترود تنگستن بدون گیره یا راهنمای مناسب است. بسیاری از افراد از فرز دستی یا موپ ساینده استفاده می‌کنند، اما این روش نه‌تنها پرخطر است، بلکه نوک الکترود را به‌صورت نامتقارن و ناهموار شکل می‌دهد.

قوس الکتریکی نیاز به نوکی دارد که کاملاً متقارن و متحدالمرکز باشد. هر گونه انحراف یا عدم تقارن در تیز کردن، منجر به پرتاب نامنظم الکترون‌ها، تغییر در شکل قوس و در نهایت یک جوش بی‌کیفیت می‌شود.

🟡 نکته تخصصی: از تجهیزات مخصوص تیز کردن الکترود با پایه ثابت، گیره یا گاید (راهنمای زاویه) استفاده کنید تا شکل نوک دقیق، تکرارپذیر و استاندارد باشد.

✅ نکته سوم: نوک الکترود را کمی صاف کنید

برخلاف تصور رایج، نوک الکترود تنگستن نباید بیش‌ازحد تیز و نوک‌تیز باشد. توصیه متخصصان این است که حدود ۱۰٪ از قطر الکترود را به‌صورت صاف سنگ‌زنی کنید. مثلاً اگر از الکترود ۱.۶ میلی‌متری استفاده می‌کنید، نوک آن باید حدود ۰.۱۵ میلی‌متر صاف باشد.

این کار دو مزیت دارد:

1. از شکستگی نوک جلوگیری می‌کند.

2. طول عمر الکترود را افزایش می‌دهد و مانع پاشش ذرات فلز به داخل جوش می‌شود.

✅ نکته چهارم: تیز کردن الکترود تنگستن را به‌درستی انتخاب کنید

زاویه‌ی تیز شدن نوک الکترود تنگستن، تأثیر مستقیمی روی تمرکز قوس، عمق نفوذ و پایداری شعله دارد. زاویه‌های تندتر (مثلاً ۳۰ درجه) باعث تمرکز قوس و نفوذ بیشتر می‌شوند، ولی به دلیل گرمای بالا، الکترود زودتر خراب می‌شود. در مقابل، زاویه‌های بازتر قوس پخش‌تری ایجاد می‌کنند ولی قدرت نفوذ کمتری دارند.

🟡 توصیه فنی: زاویه استاندارد برای جوشکاری TIG معمولاً ۶۰ درجه است. این زاویه بهترین تعادل بین تمرکز قوس، عمر مفید الکترود، و کیفیت جوش را فراهم می‌کند.

✍️ جمع‌بندی: چرا تیز کردن الکترود تنگستن اهمیت دارد؟

در دنیای جوشکاری، انتخاب دستگاه با کیفیت مانند دستگاه جوش آرگون (TIG) شرط اول است. عملکرد مطلوب دستگاه، به جزئیاتی مانند نحوه تیز کردن الکترود وابسته است. با رعایت اصول بالا می‌توانید:

• شکل قوس الکتریکی را کنترل کنید

• جوش‌هایی صاف، بدون تخلخل و یکنواخت تولید کنید

• طول عمر الکترود و نازل را افزایش دهید

• از هدررفت انرژی و مواد مصرفی جلوگیری کنید

📞 مشاوره تخصصی و خرید تجهیزات جوشکاری TIG

در صورتی که قصد خرید دستگاه جوش آرگون یا تجهیزات مصرفی باکیفیت مانند الکترود تنگستن را دارید، می‌توانید از مشاوره تخصصی تیم تسلا ولدینگ بهره‌مند شوید. با تماس با ما، بهترین پیشنهادها را با توجه به نوع پروژه خود دریافت کنید.